SSCB - Türkiye: Kardeşlikten Soğuk Savaşa (20. Yüzyılın 20-40'ları) konferansı

"SSCB - Türkiye: Kardeşlikten Soğuk Savaşa (20. Yüzyılın 20-40'ları)"

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ortaya çıkan yeni arşivler, Sovyet-Türkiye ilişkilerinin yeni bir resmini ortaya koydu. 

Rusya’nın Birinci Dünya Savaşı’ndaki çöküşü veya Osmanlı İmparatorluğu’nun çökmesi, bölgede yeni bir düzen ortaya çıkmasına neden oldu.

 Uluslararası güçler tarafından tecrit edilmiş olan Sovyetler Birliği, olay yerinde savaşı kazanan İtilaf devletleri tarafından reddedildi. 

1919'da Rus Bolşevikler, Türk ulusal mücadelesini Ekim 1917 olarak görüyorlardı. Ancak, Mustafa Kemal, Rusya ile dostluğu komünizmden uzak tutmayı başardı. 

20. yüzyılın başında, Kemalistlerin Batı ülkeleriyle ilişki kurma arzusu Sovyet yönetimi tarafından boğuldu: 

Mustafa Kemal Paşa, Batı ile müzakere etmeye çalıştığında, Doğu Anadolu'daki Sovyetler tarafından etkilenecek ikinci bir Türk devleti oluşturma projesini öne sürdüler. 

Bununla birlikte, 1921’de Sovyet Rusya ile Kemalist Türkiye arasındaki anlaşmalarının imzalanması, iki ülke arasındaki uzun vadeli ilişkilerin temelini attı. 

Bu anlaşmalarla Türkiye, bir zamanlar sahip olduğu toprakları geri alabiliyordu. 

Sovyet-Türkiye ilişkileri iki ülke arasında 1925'te imzalanan dostluk ve kardeşlik anlaşması ile II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar korundu. 

1945 baharında Müttefiklerin Almanya'ya karşı kazandıkları zafer, Sovyetlerin dünya siyasetindeki yeni imajını yarattı.

 Bu görüntünün ilk hedeflerinden biri Türkiye idi. 

Böylece, 20. yüzyıldaki Türk-Sovyet ilişkileri arasındaki 20 yıllık dostluk ilişkileri, soğuk savaşın gerginliği ile yer değiştirdi. 

Son yıllarda ABD'de yayınlanan Profesör Cemil Hasanlı'nın "Güney Kafkasya’da Türkiye, Rusya ve İran üçgeni, 

1920-1922" ve "Stalin ve Soğuk Savaşın Türkiye krizi" adlı kitapları bu dramatik olaylarla ilgilidir.

Jamil Hasanlı Hakkında

1975 Bakü Devlet Üniversitesinin Tarih Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 1984 yılında doktora çalışmasını tamamlamış. 

1993-2011 yılları arasında Bakü Devlet Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmış ve 

2016-2017 yılları arasında Doğu Çin Şanghay Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulunmuş. 

2000-2010 yılları arasında Azerbaycan Parlamentosu’nda iki dönem milletvekilliği yapmış. 

2015 yılında Woodrow Wilson Merkezi (Washington) Ion Ratiu Demokrasi Ödülü’nü almıştır. 

Azerbaycan’da, Türkiye’de, Rusya’da, ABD’de ve Iran’da 30’dan fazla kitapları yayınlanmış. Türk Tarih Kurumu’nun Şeref üyesidir.